Thâm canh tăng năng suất và hàm lượng dầu của cây lạc tại Bình Định

Để chuyển giao nhanh các tiến bộ KHKT cũng như tham vấn ý kiến cộng đồng, làm cơ sở triển khai các mô hình trong thời gian tới.

Đầu năm 2016, Trung tâm Khuyến nông Bình Định phối hợp với Công ty CP Đầu tư Hợp Trí trình diễn mô hình Thâm canh lạc sử dụng bộ chế phẩm Hợp Trí trên diện tích 02 hecta, bao gồm: 01 hecta tại xã Bình Thuận, Tây Sơn vụ Đông Xuân 2015 – 2016 và 01 hecta xã Hoài Phú, Hoài Nhơn trên chân đất lúa chuyển đổi vụ Hè 2016.

Mặc dù, thời tiết diễn biến có nhiều bất lợi, nhưng qua kết quả 02 mô hình có sử dụng bộ chế phẩm Hợp trí cho thấy năng suất, hiệu quả vượt trội so với ngoài mô hình.

Quy trình được hướng dẫn sử dụng bón cho 1 sào (500m2), như sau: Bón lót: 15 ngày trước khi gieo hạt bón phân chuồng hoai mục 400-500kg + 20- 30kg vôi; ngày trước khi gieo bón: 30kg phân lân.

Trước khi bừa lần cuối để tỉa hạt bón: 4 - 5kg Ure + 8 - 10kg Kali + Hợp Trí Super Humic (250g/sào) + thuốc trừ kiến, dế, mối.

Quy trình kỹ thuật trồng lạc (trồng cây đậu phộng)

Lần 1: Phát triển hệ rễ, mau bắt phân, sinh trưởng khỏe, chống còi cọc, phân cành sớm: 7-10 ngày sau khi gieo phun HydroPhos Zn (50ml/16 lít) kết hợp Norshield 86.2WG (25g/16 lít) phòng ngừa bệnh lở cổ rễ, chết héo cây con.

Lần 2: Thúc ra hoa sớm, ra hoa đồng loạt, tăng đậu quả, chống rụng hoa, quả non: 28-30 ngày sau khi gieo cây bắt đầu ra hoa phun Bortrac + HK 7.5.44 + TE (20ml + 40g/16 lít), phun 2 lần;

Phòng trừ bệnh chết nhát (chết ẻo), thối tia quả, đốm nâu, đốm đen lá, gỉ sắt bằng Agri Life 100SL (15ml/16 lít) luân phiên với Tepro Super 300EC hoặc Norshield 86.2WG (25g/bình 16 lít).

Lần 3: Nuôi quả, quả to, nhiều hạt: 40- 45 ngày sau khi gieo, tia quả đâm vào đất hình thành quả, phun Hydrophos Zn (50ml/16 lít). Phun 2 lần cách 7-10 ngày/ lần.

Lần 4: Nuôi hạt, hạt to chắc, dày- sáng vỏ quả: 55-60 ngày sau khi gieo phun HK 7.5.44 + TE (50g/16 lít). Phun 2 lần cách 7-10 ngày/ lần.

Ngoài ra, đối với các đối tượng sâu hại trên lạc có thể sử dụng các thuốc BVTV được khuyến cáo sử dụng phun trừ kịp thời để đạt hiệu quả.

Qua theo dõi đánh giá kết quả cho thấy:

• Đối với sử dụng Hợp Trí Super Humic: sử dụng bón lót cùng với phân chuồng, vôi, phân vô cơ trước khi xuống giống.Vai trò làm tăng khả năng hấp thụ phân bón của cây lạc, tăng khả năng hoạt động của vi sinh vật, đặc biệt là vi khuẩn cố định đạm. Do đó, cây lạc sinh trưởng khỏe hơn, phân cành sớm và số cành hữu hiệu đạt trung bình 5 -5,5 cành/cây, hơn 1,5 cành so với ngoài mô hình. Chiều cao cây bình quân 55 - 60 cm, cao hơn ngoài mô hình 5-10 cm.

• Đối với sử dụng HydroPhos Zn kết hợp Norshield 86.2WG: phun ở giai đoạn cây con (sau gieo 7 – 10 ngày), phòng ngừa bệnh lở cổ rễ, chết cây con nên tỷ lệ bệnh héo xanh (chết ẻo) xuất hiện mức độ nhẹ: 3% số cây điều tra bị bệnh, trong khi ruộng ngoài mô hình tỷ lệ cây bị bệnh 9% tập trung chủ yếu ở giai đoạn cây con.

• Đối với sử dụng chế phẩm Hợp trí: Agri Life 100SL luân phiên với Tepro Super 300EC hoặc Norshield 86.2WG trong giai đoạn ra hoa – đâm tia: phun phòng trong giai đoạn cây con (7 – 10 ngày sau gieo) đã làm hạn chế được bệnh chết ẻo cây con, bệnh do nấm và vi khuẩn từ đất, đồng thời bổ sung một số dinh dưỡng trung vi lượng cho cây như lân, kali, magie, kẽm giúp cây sinh trưởng khỏe. Đặc biệt, thuốc Norshield 86.2WG chứa hàm lượng 75% gốc đồng (Cu) có tác dụng ức chế men hô hấp của nấm, vi khuẩn và gây chết.

• Đặc biệt, đối với việc phun bổ sung chế phẩm Bortrac kết hợp HK 7.5.44 + TE làm 2 lần: lần 1 lúc lạc bắt đầu ra hoa và lần 2 lúc lạc bắt đầu hình thành hạt. Đây là giai đoạn mà cây lạc rất cần các yếu tố dinh dưỡng trung vi lượng như Bo, Mo, S,... tích lũy hạt, cấu thành năng suất và chất lượng dầu. Do đó, năng suất thực thu lạc mô hình sử dụng bộ chế phẩm Hợp trí (ở 02 điểm) đạt bình quân khoảng 34 tạ/ha, cao hơn lạc ngoài mô hình không sử dụng chế phẩm Hợp trí từ 5 – 8,5 tạ/ha.

Mặt khác, từ kết quả thí điểm so sánh tỷ lệ dầu của ruộng có sử dụng chế phẩm Hợp trí tại Phước An, Tuy Phước so với ruộng không sử dụng chế phẩm Hợp trí, qua thực tế cho thấy: khi cân trọng lượng 200 kg đậu vỏ để ép cho 1 bộng dầu từ mô hình ép được lượng dầu khoảng 72 lít, trong khi đó, lượng dầu ép từ ruộng ngoài mô hình cũng tương tự chỉ đạt khoảng 67 lít.

Qua Hội thảo đánh gia kết quả mô hình qua 2 vụ sản xuất lạc có ứng dụng bộ sản phẩm Hợp trí cho thấy: Về hiệu quả kỹ thuật: Sử dụng bộ sản phẩm Hợp trí trên cây lạc làm tăng năng suất, tăng khả năng tích lũy hàm lượng dầu, hạn chế bệnh chết ẻo, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh và điều kiện thời tiết. Về hiệu quả kinh tế: lợi nhuận mô hình thâm canh lạc có sử dụng bộ chế phẩm Hợp trí cao hơn ngoài mô hình là 18.175.000 đồng/ha. Sử dụng bộ chế phẩm Hợp trí trên cây lạc sẽ làm tăng năng suất ít nhất trên 15% so với ngoài mô hình không áp dụng. Chính vì vậy, trên cơ sở từ kết quả mô hình các địa phương, nông dân cần xem xét, xây dựng các mô hình sản xuất ứng dụng bộ sản phẩm Hợp trí trên diện tích trồng lạc khác nhau của địa phương để có cơ sở nhân rộng, áp dụng nâng cao hiệu quả trong sản xuất.

Lê Quang Tình – Trung tâm Khuyến nông Bình Định